Giáo trình
2.3.2. Xác định và phân loại chi phí
Bảng 5.2 Phân loại chi phí
|
stt |
Tiêu thức phân loại |
Các loại chi phí |
|
1 |
Căn cứ vào đối tượng chịu chi phí |
- Chi phí trực tiếp - Chi phí gián tiếp |
|
2 |
Căn cứ vào mối quan hệ giữa chi phí với quá trình sản xuất kinh doanh |
- Chi phí cố định (định phí) - Chi phí biến đổi (biến phí) |
|
3 |
Căn cứ vào các khoản mục tính giá thành |
- Chi phí nguyên vật liệu chính - Chi phí vật liệu phụ - Chi phí công cụ, dụng cụ - Chi phí khấu hao TSCĐ trực tiếp sản xuất - Chi phí tiền công lao động trực tiếp - Chi phí dịch vụ mua ngoài - Chi phí khác bằng tiền - Chi phí chung được phân bổ |
a) Phân loại chi phí căn cứ vào đối tượng chịu chi phí
- Chi phí trực tiếp: Là những chi phí sản xuất kinh doanh có quan hệ đến từng đôi tượng chịu chi phí và có thể hạch toán trực tiếp cho từng đối tượng tập hợp chi phí.
- Chi phí gián tiếp: Là những chi phí không có quan hệ trực tiếp với từng đối tượng hạch toán chi phí sản xuất kinh doanh như: chi phí quản lý hợp tác xã, chi phí khấu hao của những tài sản dùng chung cho nhiều đối tượng tập hợp chi phí…
b) Phân loại chi phí căn cứ vào mối quan hệ giữa chi phí với quá trình sản xuất kinh doanh
- Chi phí cố định (định phí): là những chi phí không thay đổi theo khối lượng sản xuất, như:
+ Chi phí tiền lương thời gian trả cho người lao động;
+ Chi phí khấu hao;
+ Chi phí bảo hiểm;
+ Chi phí bảo trì nhà xưởng và thiết bị;
+ …
- Chi phí biến đổi (biến phí): là những chi phí thay đổi theo khối lượng sản xuất, như:
+ Chi phí tiền lương trả theo sản phẩm;
+ Chi phí nguyên liệu;
+ Hoa hồng bán hàng;
+ …
c) Phân loại chi phí căn cứ vào các khoản mục tính giá thành:
- Chi phí nguyên vật liệu chính;
- Chi phí vật liệu phụ;
- Chi phí công cụ, dụng cụ;
- Chi phí khấu hao TSCĐ trực tiếp sản xuất;
- Chi phí tiền công lao động trực tiếp;
- Chi phí dịch vụ mua ngoài;
- Chi phí khác bằng tiền: thuế môn bài, chi hiệp hội ngành nghề…;
- Chi phí chung được phân bổ.
d) Phân loại giá thành theo phạm vi chi phí
- Giá thành sản xuất của các sản phẩm và dịch vụ bao gồm các khoản:
+ Chi phí vật tư trực tiếp: như chi phí nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu sử dụng trực tạo ra sản phẩm, dịch vụ;
+ Chi phí nhân công trực tiếp, bao gồm các khoản: tiền lương, tiền công, các khoản trích nộp của công nhân trực tiếp tạo ra sản phẩm và dịch vụ mà HTX phải nộp theo quy định;
+ Chi phí sản xuất chung: là các chi phí sử dụng chung cho hoạt động sản xuất, chế biến của phân xưởng trực tiếp tạo ra sản phẩm, dịch vụ.
- Giá thành toàn bộ của các sản phẩm và dịch vụ bao gồm các khoản:
+ Giá thành sản xuất của sản phẩm, dịch vụ đã tiêu thụ;
+ Chi phí bán hàng;
+ Chi phí quản lý HTX.
e) Phân loại giá thành theo thời điểm tính và số liệu tính giá thành:
- Giá thành kế hoạch;
- Giá thành định mức;
- Giá thành thực tế.